Depresyon Nedir?
Depresyon sözcüğünün latince kökü ‘depressus’tur. Aşağı doğru bastırmak, çekmek, bitkin, gamlı, kederli anlamına gelir. Depresyon, sürekli bir üzüntü ve ilgi kaybına neden olan bir duygudurum bozukluğudur. Depresyon aynı zamanda majör depresif bozukluk veya klinik depresyon olarak da adlandırılır. Bu durumdan muzdarip bireylerin hissettikleri, düşünceleri ve davranışları etkilenir ve bunlardan dolayı çeşitli duygusal veya fiziksel sorunlar ortaya çıkabilir. Normal günlük aktiviteler yaparken sorun yaşanabilir ve bazen hayat yaşamaya değmez gibi gelebilir.
Depresyon Belirtileri Nelerdir?
Depresyondaki semptomları 4 alanda toplayabiliriz
1. Duygudurum Alanı: Çökkün, kederli, üzgün ve acı verici duygular baskındır. Bu duygular hastanın kendisi tarafından söze dökülebilir. Yüz görünümünden, ses tonundan ve davranışlarından anlaşılabilir ya da yakınları üzgün ve mutsuz olduğunu anlatır. İlgi ve istek azlığı, hoşlandığı etkinliklerden ve yaşamdan zevk alamama (anhedoni) belirgindir.
2. Psikomotor Etkinlik: Daha sıklıkla psikomotor yavaşlama belirgindir. Devinimlerde yavaşlama, yorgunluk, bitkinlik, konuşmada yavaşlama, zamanın yavaş geçtiği algısı görülür. Psikomotor ajitasyon da ise aşırı huzursuzluk, yerinde duramama, dolaşma isteği olabilir.
3. Bilişsel Alan: Düşünce içeriğinde kayıp düşünceleri, umutsuzluk, karamsarlık, yetersizlik, değersizlik, suçluluk ve ölüm düşünceleri olur. Geçmiş hatalarla uğraşma, cezalandırılma düşünceleri ve depresif temalı sanrılar olabilir.
4. Vejetatif Alan: Uyku ve iştah bozuklukları, menstrüel düzensizlik, cinsel isteksizlik gözlenir.
Eğer bir kişide depresif belirtiler varsa, kişi kendi çabasıyla bu durumdan çıkamıyorsa ve belirtiler iki haftadan daha uzun süredir devam ediyorsa mutlaka destek almalıdır. Depresyon tedavi edilebilen ve edilmesi gereken bir durumdur. Depresyon tedavi edilmezse daha da kötüleşir, bu da bireyin hayatının her alanını etkileyen duygusal, davranışsal ve sağlık sorunlarına ve komplikasyonlara yol açar.
Depresyon Neden Olur?
Depresyon teşhisi genellikle orta yaşta konulur. Bu da genel dilime bakıldığında 30’lu 40’lı yaşlara denk gelmektedir. Depresyonun nadiren tek bir nedeni olur. Genellikle çeşitli faktörlerin bir arada bulunması ve doğumsal duyarlılık hastalığa yol açar. Önemli bir yakının kaybedilmesi, kronik aşırı yükleme durumları ve akut stresler depresif hastalığın tetikleyicisi olabilir. Yeni koşullara uyum gerektiren (örneğin evlenme, işsizlik, emeklilik) sosyal faktörler de depresyonun ortaya çıkmasında rol oynar. Genellikle kişisel olarak görece küçük bir olay bardağı taşırmak ve hastalığı tetiklemek için yeterlidir. Bununla birlikte tüm hastalarda bu şekilde bir tetikleyicinin olması şart değildir.
Birçok kişiyi depresyon birden bire yakalar. Bu nedenle depresyonun zor yaşam koşullarına makul, anlaşılır bir tepki olarak görülmesine çok dikkatli olunmalıdır. Zor yaşam koşulları üzüntüye ve çökmüş ruh haline neden olur. Bu tam olarak bir depresyon olmayabilir. Ancak depresif bir hastalık ortaya çıkarsa, ciddi biçimde tedavi edilmelidir.
Depresyon Nasıl Tedavi Edilir?
Depresyon tedavisinde antidepresan ilaçlar ve psikoterapi etkilidir. Özellikle serotonin ve noradrenalin geri alım inhibitörü olan ilaçlar öncelikle kullanılır. Şiddetli depresyon durumlarında hastanede yatmak veya belirtiler düzelene kadar ayaktan tedaviyi sürdürmek gerekir. Hangi tür tedavinin size uygun olabileceğine doktorunuzla birlikte karar vermeniz doğru olacaktır.